De laatste tijd hoor ik vaak:

“Hoe verkoop ik mezelf?” of "Ik vind het heel moeilijk om mijn product goed te verkopen”.

Een mooi onderwerp. Ontelbare momenten heb ik mezelf verkocht. En nog altijd kan ik de mooie momenten herinneren tijdens die gesprekken, waarbij iemand ineens een “plusje” zette achter mijn naam. Een plusje, de go-ahead, waaruit ik kon opmaken dat het goed ging. Ook de mislukkingen weet ik nog goed.

Het bleken achteraf belangrijke, soms zelfs levensbepalende gebeurtenissen. De plusjes stonden voor weer grotere plussen in mijn leven. Positieve wendingen, die nieuwe successen of avonturen opleverden. En de minnetjes neutraliseerden.

Het begon al als kind, maar het kantelpunt kwam pas laat. Toen ik resultaat begon te zien. Een belangrijk moment, ik probeerde een beurs te behalen. Ik was 17 en wilde exchange student worden. Tijdens het interview vroegen ze: waar wil je echt absoluut niet naartoe? Ik dacht even na, en zei toen: ‘Beiroet’ (in Libanon was toen een burgeroorlog ). Ik weet nog dat de ondervrager, iets ouder dan ikzelf, naar voren reikte en een plusje zette op het formulier. Een jaar later zat ik in Vancouver, Canada.

Een ander moment. Ik solliciteerde in New York. Ik zat in een leren stoel bij een duur advocatenkantoor. Ik zei iets dat echt niet slim was, maar wel uit mijn hart kwam. Ik zag dat er iets werd genoteerd. Het leek wel op een plusje. Een half jaar later stond mijn naam op het briefpapier van het kantoor.

Daarna besloot ik een tijdje als advocaat op de Antillen te gaan werken. Daarvoor moest ik langs een aantal poortwachters, de sollicitatie. Ook hier kan ik me nog goed herinneren hoe iemand mij even aankeek en dacht dat ik de klus wel zou klaren. Niet omdat ik alles kon wat ze vroegen, maar door mijn eigen overtuiging dat het me zou lukken. Ik moest daarna alleen nog maar oogsten, werken, soms teleurstellingen verwerken en natuurlijk ook falen. Maar in ieder geval had ik mijn kansen gecreëerd. Ik was niet bij de poort al tegengehouden.

Er waren ook veel lastige momenten, de minnetjes in het gesprek. Onder andere toen ik een freelance-opdracht voor een groot Amerikaans e-commercebedrijf wilde binnenhalen. De cultuur van het bedrijf stond me eigenlijk tegen; evenals de al te Amerikaanse houding van de Nederlandse CEO. Maar ik had deze opdracht nodig en had me verdiept in het bedrijf. Ik wist waar ze naar zochten. Ik gaf de politiek correcte antwoorden, maar twijfelde ook - met name of ik wel degene was die ze moesten hebben. De CEO zette steeds, heel snel, een smiley op mijn cv als hij blij was met het antwoord dat ik gaf, een huilgezichtje als hij ontevreden was. Ik zag veel : (

Als zelfstandige en ook als business coach Amsterdam heb ik mezelf ontelbare keren verkocht. Vaak ging het over hetzelfde. Wat zijn mijn sterke punten, en ik zag zoekende oogjes: wat konden ze verwachten als ze me aannamen?

Ik heb mezelf (heel) vaak verloochend, vergaloppeerd en heb veel gebluft. Maar na verloop van tijd lukte het om mijn sterke punten goed over te brengen. Ik werd moediger. Durfde steeds beter aan te geven waar ik niet geschikt voor was. Dus meer authentiek te zijn.

Mocht je rondlopen met de vraag “Hoe verkoop ik mezelf”, lees dan mijn tips:

Zelfonderzoek

Allereerst over de inhoud. Ik wilde mezelf begrijpen. Waar was ik als kind veel mee bezig en wat wilde ik worden? Soms is het interessant om ook je familie te onderzoeken. Ik hou van de metafoor van een familiealbum. Zelf heb ik talloze uren met ons familiefotoalbum op schoot gezeten. Het verhaal van mijn tribe te kennen. Wat zijn we eigenlijk voor wezens? Zit er talent voor verkopen in de familie? Zijn er voorvaderen die aanleg hadden voor kunst? Zijn wij de vechters of juist de peacemakers. Zonder oordeel, de beelden of brieven wijzen je de weg.

En vaak ga ik niet met een engeltje, maar met twee denkbeeldige grootvaders op een schouder naar een acquisitiegesprek. De ene grootvader geeft mij de creativiteit, het talent om te verbinden - talenten die ik terugvind in Opa Pom. Hij zag zichzelf als een indiaan, of als een cowboy. En raakte anderen met zijn bevlogenheid. De andere schouder draagt mijn andere voorvader: een harde werker, stoer, conscentieus en niet politiek handig. Beide kanten draag ik in me. Niet alleen stoer, maar ook naïef, met gevoel voor mensen, ik raak dat niet uit het oog. Zij, mijn grootvaders, fluisteren me moed in. En soms de antwoorden.

Eerlijkheid

Als je vanuit je hart spreekt, dan resoneert dat bij de ander. En als je ook zegt wat je absoluut niet wil, bijvoorbeeld als men je iets moois aanbiedt wat je toch niet wil (zoals mij overkwam, met als gevolg een nog betere functie en talloze opdrachten erna van de recruiter toen ik nog zelfstandig was) kan het betekenen dat dit juist veel positiever uitpakt. Het gaat om het overbrengen dat je jezelf goed kent, inclusief waar je grenzen liggen. De kracht van het zeggen wat je niet wil.

Overtuigd zijn van je krachten

Hoe kan je authentiek spreken over je eigen krachten als je daar niet van overtuigd bent? Dat is lastig als je over jezelf twijfelt. Onmogelijk als je die eigen krachten zelfs niet kent. Een voorbeeld. Denk je dat je goed bent in sales, of business development, maar houdt iets je tegen omdat je er geen ervaring in meent te hebben? De mate waarin je gesprekspartner meegaat in je verhaal, hangt af van hoe jij ervan overtuigd bent of jij wel of niet zaken kan verkopen. Of gelooft in je eigen capaciteit om te veranderen.

De bestseller auteur Tim Ferriss werd 25 keer afgewezen voordat hij een bod kreeg om gepubliceerd te worden. Zijn uitgever koos hem, niet de inhoud van het boek (de 4 Hour Workweek).

Je core values (kernwaarden)

Maar hoe wordt je meer overtuigd van jezelf? Het antwoord daarop is een helder idee over jezelf hebben. En dat lukt het beste als je je eigen core values kent. Je kernwaarden wijzen de weg naar wie je bent, wat je krachten zijn. Als je dat weet over jezelf, en erin gelooft kan je het makkelijker vertellen. Ik deed een paar mooie waardensessies. Daarna werd ik duidelijker en eerlijker over mezelf. Denkwijze bv: ik ben in de kern creatief - daar ontstaan creatieve producten uit - die zijn wat waard, misschien niet voor iedereen, maar wel voor mezelf - omdat het uit mij komt. Ik geef iets (moois) weg van mezelf.

Zoek een sparring partner

Je eigen (kern) waarden onderzoek je het best met een ander. Niet in je eentje. We hebben vaak de neiging om onszelf op een dwaalspoor te laten brengen, onszelf door een andere bril te zien. Door opvoeding, goedbedoelende verhalen van partners of vrienden. Soms is er oud zeer (ontslag, faillissement, mislukkingen etc) dat je tegenhoudt.

Businesss coaches en Life Coaches hebben geleerd zichzelf uit een verhaal van een ander weg te laten. Niet te oordelen. Wel een spiegel voorhouden. Gedachten en mooie dromen laten vloeien, het eigen verhaal faciliteren. In mijn business coaching Amsterdam maar ook als life coach Amsterdam werk ik met een aantal verschillende coaching methodes en interventies (o.a. de Why van Sinek, maar ook life coach oplossingen als de logische niveaus van Dilts Bateson, en vormen van drijfverenanalyse). En zo worden in 2 of 3 gesprekken bepaalde zaken helder, en andere beperkende gedachten geneutraliseerd. Soms zijn er opdrachten die je zelfstandig doet (1,5 uur werk maximaal).

Die opdrachten kunnen ook zijn: doen wat bij je past, wat je al jaren hebt genegeerd, maar niet durfde. In mijn personal life coaching maar ook business coaching cliënten gaan soms een nacht op bivak in de natuur, ze schreven verhalen, maakten kleine roadtrips of gingen weer paardrijden of hardlopen.

Het doel: weten waar je kracht ligt. Jij bent degene die iets waardevols heeft - die ander (werkgever of klant) heeft mazzel dat jij er komt werken en niet andersom. Dat vertaalt zich in zonder blozen een normale vergoeding voor je werk of een spannende baan. De wereld ligt aan je voeten.

Robert de Wilde is een gecertificeerde loopbaancoach en business coach en mediator uit Amsterdam met 10+ jaar ervaring.